Blockchain: Dünyadan Regülasyonlar ve Örnek Davalar Serisi #3
Merhabaaa arkadaşlar! Blokzincir ve Dünyadan Regülasyonlar serisinin 3. yazısı ile devam ediyorum. Daha önceki yazılarda ABD’de SEC, AB’de MiCA olmak üzere en önemli ve güncel Regülasyonları inceledik. Hatta Howey testinin nasıl uygulandığına ve daha önceki regülasyon çalışmalarına da değindik. Daha önceki yazılarımdan haberi olmayanlar için serimin diğer iki yazısını da ekliyorum :
Eğer anlattığım konulara yabancılık çekiyorsanız ve gerçekten hiçbir fikriniz yoksa, UDEMY kursumun ücretsiz versiyonunu herkese açıyorum. Her ay otomatik yenilenmiyor, bu sebeple ücretsiz versiyonu için bana ulaşabilirsiniz. UDEMY kursumda sıfırdan kavramlara ve genel kapsama değindim. Umarım sizlere iyi bir başlangıç noktası olur.
Bir diğer kaynak analizi için de Blokchain’e dair sevdiğim kaynakları paylaştığım makaleme şuradan ulaşabilirsiniz. Tamamdır, şimdi asıl mevzuya hemen tekrar dönmek istiyorum. Uzuuuun bir yazı geliyorrr👉🏻👉🏻👉🏻
Benim en sevdiğim kısma geldik 🙂 Dünyadan örnek davalar, bu davaların sebepleri-sonuçları, mevzuatların ne şekilde kullanıldığı ve ICO’lar… Hazır mıyız 😉🐝
ICO’lar
Şimdi, aşağıdaki davaları anlamamız için ICO kavramını ve içeriğini çok iyi anlamış olmamız gerekiyor. Initial Coin Offering (ilk coin arzı) olarak karşımıza çıkan bu kavram, IPO(ilk halka arz) ile çok benzer şekilde kullanılır.
Bir ICO insanlara ; borsalara girmeden önce bir projeye dahil olma ve yatırım yapma fırsatı sunar.
Yani bu ne demek? Kripto para birimi alanında(özellikle token projelerinde) bir projeye kitle fonlaması sağlamanın bir yolu ICO’dur. ICO, projeye veya yeni kurulan şirkete bir sermaye kaynağı sağlar.
Başlangıcından bu yana birçok ICO, dolandırıcılık gibi işlemlere alet edilmiş ve çok yanlış emeller için kullanılmıştır. Çünkü, yatırımcılar ve girişimcilerin projeye güven duyması, ICO süreci ile birlikte gerçekleşir. Potansiyel olarak masum yatırımcıların parasını kullanma amacını güden çok fazla dolandırıcı ICO söz konusudur. Ama şu da bir gerçektir, doğru zamanda doğru ICO’ya yatırım yaparsanız, bir sonraki Google, Facebook veya Bitcoin’de erken yatırımcı olma şansı gerçek bir olasılıktır 😉
ICO Riskleri
Bazı ICO’lar, yatırımcıları çekmek için büyük ikramiyeler ve diğer teşvikler sunar. Bu duruma örnek olarak, ilk yatırımınızla ücretsiz olarak bir miktar jeton/token alabilirsiniz. Bu, yatırımcıları bir ICO’ya teşvik ederken, bazı yatırımcıların madeni para veya token bir borsada listelenir listelenmez satabileceği ve fiyat düşüşüne yol açabileceği için risk teşkil eder. Üstelik, bir ICO’nun büyük bir yatırımcısı iseniz, proje size bir miktar token vereceğini iddia ettiyse ve vermediyse, gidebileceğiniz pek de alternatif yoktur. (MiCA bu duruma Whitepaper zorunluluğu getirdi, artık alternatif bir çözüm var Avrupa’da)
Fakat bunun yanında çok başarılı olmuş ve gelecek vaat eden ICO’lar da olmuştur. Yiğidi öldür ama hakkını yeme demişler :) blockchain eksosisteminde bir kavram vardır, DYOR, yani kendi araştırmanızı kendiniz yapıp, projenin güvenilir olup olmadığına kendiniz karar vermelisiniz. Sonra yatırım yapmak veya yapmamak sizin elinizdedir. Örneğin ünlü bir YouTuber ya da Influencer olsa bile başkasının sözüne güvenerek yatırım yapma hatasına düşmeyin. Her zaman, evet HER ZAMAN kendiniz için topladığınız bilgilere dayanarak kendi kararınızı verin.
ICO SÜRECİ
Önceden Planlama Süreci
Bu süreç, bir ICO projesinde ilk aşamadır. İlk önce düşünmeniz gereken birkaç soru vardır :
Token
Burada ufak bir dipnot eklemekte fayda var. Projenizin bir blok zinciri protokolü üzerine kurulması gerekmiyorsa eğer, ilerlemeden önce çok düşünmelisiniz.
Örneğin, Ethereum üzerine bir proje ya da app oluşturmanın hesaplama maliyetleri, AWS gibi bir şeyden çok daha pahalıdır.
Merkezi bir uygulamaya karşı merkezi olmayan bir uygulama oluşturmanız için güçlü bir nedeniniz olsa iyi olur.
Bir ICO yapmaya hazır ve kararlı olduğunuzda, planlamanın temel bileşenleri şu şekildedir:
Bir sonraki yazıda ICO’nun detaylarına çoook daha fazla vakit ayırırız. Şu an mantığı ve süreci anlamamız önemli. Davalara geçerken bu süreç epey karşımıza çıkacak. 🪄
Whitepaper
Whitepaper yazma sürecini tamamladığınızda, kripto alanındaki ve çalıştığınız alandaki saygın figürlerden ve ayrıca ICO’nuz için hedeflediğiniz hedef kitleden ayrıntılı geri bildirim almanızı ve devam etmeden önce ilgili değişiklikleri dahil etmenizi şiddetle tavsiye ederim.
Ülkemizde kitle fonlaması ve IPO’larla ilgilenen kurum SPK olarak karşımıza çıkar. Hatta aşağıya ufak bir şablon ekleyim ve ICO-IPO farklarını görelim. Bu sayede daha iyi çıkarım yapma ve anlama olasılığımız artacaktır.
SPK diyor ki, eğer Halka arz edeceğin bir projen ya da girişimin varsa, benim haberim olacak, kaydını tutacağız, bir yol haritan olacak ve buna da İzahname diyeceğiz.
Hatta buraya ekleyim hemen detayları :
Aslında SPK burada, projenin yatırımcılarını korumaya da çalışıyor, çünkü diyor ki; hak ve risklere ilişkin olarak yatırımcıların bilinçli değerlendirmesini sağla! Yani projeni dürüstçe riskleriyle, olumlu ve olumsuz yanlarıyla izah et diyor. Bunu da izahname ile yap diyor.
ICO’nun IPO’dan temel farkı devlet tarafından sıkı bir denetime tabi olmaması, kripto projeleri ile ortaya çıkması, projelerin izahname yerine whitepaper yayınlayarak riskleri, ilerleme durumunu, arzı, geliri, gideri vs vs her şeyi yayınlamalarıdır.
Şimdi, eğer buraya kadar kafanızda soru işareti yoksa, davalara geçelim ✌🏻✌
Dünyadan Örnek Kripto ve Blockchain Davaları Neler? 🤍
Aşağıya sevdiğim bazı Blokzincir Davalarının içeriklerini ve ekliyorum. Sevdiğim davalar ifadesi enteresan oldu, ama bu davalar; içerikleri itibariyle Blockchain’i ve bu yapıyı daha iyi anlamamızı sağlayan davalar bence. Bu sebeple özellikle bu davalardan başlayacağım anlatmaya 👉🏻👉🏻
İsviçre FINMA Kararı
Ben İsviçre FINMA kararı ile başlamak istiyorum. İsviçre Finansal Piyasalar Denetleme Kurumu, FINMA’dır. İsviçre‘deki Finans Piyasaları Denetleme Otoritesi (FINMA), kripto para madencilik şirketlerinden Envion AG tarafından düzenlenen ilk dijital para arzının (ICO) usulsüz olduğuna karar verdi. Şimdi yukarıdaki onlarca bilgiyi birleştirdiğimizde karşımıza harika bir durum çıkıyor.
FINMA diyor ki, ülkemde yatırımcılar ve girişimciler bir ICO projesine yatırım yapıyor. Whitepaper’ı inceleyim diyor. Sonra incelemeye başlıyorlar, bu süre zarfında gerçekten düzgünce ifade edilmiş bir whitepaper’ın yazılı olduğu da görülüyor. FAKAT; bilgi asimetrisine uymuyor, yani projenin gidişatı ile whitepaper’da yazılı olan durum SİMETRİK ilerlemiyor. Dolayısıyla bu ICO’ya ceza veriliyor. Yukarıda ICO ve whitepaper’dan bahsetme sebebim tam olarak da buydu. Her ne kadar şu anda mevzuatlar çok yavaş ilerlese de, ülkeler yatırımcıları koruma odaklı davranıyor. Ve whitepaper’ın önemini de kavramış oluyoruz. ✌🏻
ReCoin v. SEC
Bu projede muazzam bir araştırma sonucunda SEC’in nasıl ceza verdiğini göreceğiz. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) bir işadamı ve iki şirketi, sözde gayrimenkul ve elmas yatırımlarıyla desteklenen bir çift sözde ilk madeni para teklifinde (yani ICO) yatırımcıları DOLANDIRMAKLA suçladı.
Olayın detaylarına girdiğimizde şunu görüyoruz:
Şimdi bu olaydaki güzel yanı söylemek istiyorum hemen. SEC, bu projeye yaptığı birkaç ihtardan(uyarıdan) sonra, diğer projelere de örnek olması açısından muhteşem bir rehber yayınladı.
Bu rehber ile, hem yol gösterici hem de açıklayıcı bir dil kullanan SEC, yatırımcıyı korumaya çalıştığını ve kriptoda gizli ve kara para aklanamasını önlemeye çalıştıklarını da ifade ediyor.
Yukarıdaki davaya döndüğümüzde, SEC’in Brooklyn, NY’deki federal bölge mahkemesine sunduğu şikayet, Zaslavskiy, REcoin ve Diamond’ı federal menkul kıymetler yasalarının dolandırıcılık karşıtı ve kayıt hükümlerini ihlal etmekle suçladığını görüyoruz. Şikayet, kalıcı ihtiyati tedbir ve tasfiye, faiz ve cezalar talep ediyor. Zaslavskiy için, SEC ayrıca bir memur ve müdür barosu ve herhangi bir dijital menkul kıymet teklifine katılma yasağı istiyor. 🍀
Archer v. Coinbase Inc. Davası
Bu dava,borsalarda tutulan kriptoparaların mülkiyeti / sahipliği ile ilgilidir, not your keys not your coins ifadesini tam anlamıya özetleyen bir davadır.
Burada davacı Coinbase kriptopara borsası kullanıcısıdır ve davalı olarak da Coinbase Borsası (kripto varlık hizmet sağlayıcısı) olduğunu görüyoruz.
Dava dilekçesini buraya bırakayım, merak edenler için harika bir dava. Bu davanın en güzel özeti şudur : Bitcoin veya diğer dijital para birimleri bir cüzdanda saklanıyorsa kontrol etmediğiniz özel anahtarlarla, onlara hemen hemen her şey olabilir ve yasalar bu durumda sizi koruyamaz.👻
Davada, 23 Ekim 2017 tarihi itibariyle davacı Darrell Archer, şirketin kendisine bir Bitcoin çatalında üretilen Bitcoin Gold’u sağlamayı reddetmesinin ardından kullanıcı sözleşmesini ihlal ettiği için Coinbase’e dava açtı . Archer, çatallanma sırasında Coinbase’de depolanan 350 Bitcoin’e sahipti ve bu, en yüksek değerinde yaklaşık 159.000 dolar değerinde Bitcoin Gold üretecekti. Archer, Bitcoin’inin kontrolünü Coinbase’e devretti ve Wales’in de belirttiği gibi, “Çatallı madeni paralarınıza erişim, yalnızca kendi özel anahtarlarınıza sahipseniz garanti edilir!”
Bitcoin Gold ve Bitcoin Cash (BCH), Bitcoin blockchain ağından sert çatallanma ile ayrılmıştır. Farklı çalışma prensipleri ile her bir blockchain ağı çalışmaya devam etmektedir.
California Birinci Temyiz Mahkemesi, Coinbase’in kullanıcı sözleşmesinin Bitcoin Gold’u teslim etme zorunluluğu getirmediğini tespit etti. Coinbase, kapalı kaynak Bitcoin Gold kodunu gözden geçirememe de dahil olmak üzere, geçmişte Bitcoin Cash gibi çatalları desteklediği şekilde Bitcoin Gold çatalını desteklememek için bir dizi neden gösterdi.
Bitcoin blockchain adresinizde 200 Bitcoin’iniz varsa ve bu adresin özel anahtarına sahipseniz sert çatallanma ile Bitcoin blockchain ağından ayrılan Bitcoin Cash ve Bitcoin Gold blockchain ağlarında da 100'1er Bitcoin Cash ve Bitcoin Gold’e sahip olursunuz.
Sahip olduğunuz (u düşündüğünüz) kriptoparaların özel anahtarına sahip değilseniz yani kriptoparalarınızı bir borsada, cüzdan uygulamasında ya da herhangi bir üçüncü parti uygulamada tutuyorsanız, kullandığınız üçüncü parti uygulama çatallanmayı desteklemediği ya da bir hak tanımadığı sürece sert çatallamadan faydalanamıyorsunuz. Dava özeti bu şekildedir.
Şimdi, bu makaleyi de paylaşmayı sabırsızlıkla bekliyorum. Diğer yazıda, sevdiğim SEC kararlarına ve davalara devam edeceğim. Ek olarak Kripto Regülasyonlarına ve TR’deki duruma da değineceğim. Heyecandan birkaç defa yazdım sildim 👻 Şimdi burada bitirip diğerini de birkaç gün ara ile paylaşayım. Böylece bu süre zarfında siz de bu konular hakkında araştırma yapma şanı elde edersiniz. Bana sormak istediğiniz bir şey olduğunda, nerde ve nasıl ulaşacağınızı biliyorsunuz.
Bu arada Blockchain ekosisteminde düzenlediğim etkinliklerden haberdar olmak için Meetup sayfama kaydolabilir, Telegram grubuma girebilir, Twitter’dan takip edebilirsiniz!
Görüşmek üzere sevgili ve değerli okuyucularım 🙂🤍🐝